Afspraak: Wat betekent tijd voor jou?

Ik had een issue met laatkomers. Zo liet een vriendin mij regelmatig zitten bij een afspraak. Tenminste, zo voelde dat voor mij. Herkenbaar? Om van deze kwetsbaarheid af te komen begon ik verbanden te leggen met mijn verleden en vond daar antwoorden.   

In een eerdere column sprak ik over werkelijk contact maken met jezelf. Dit is een voorwaarde voor werkelijk contact maken met de ander. Stel, je herhaalt steeds een bepaald patroon in je relatie en haalt daarmee de woede van de ander op de hals. Dan is het misschien tijd met jezelf een afspraak te gaan maken om te kijken waarom je dit (onbewust) doet. Om dit te kunnen is tijd en aandacht nodig voor je binnenwereld. Mediteer bijvoorbeeld en focus op je gedachten als bron van je gevoelens en je handelen. Ook kun je je focussen op het ervaren van fysieke gevoelens of emoties. Ben ik angstig, voel ik boosheid of verdriet? Contact maak je met jezelf als je de aandacht weet te richten op iets wat je bij jezelf ziet, ervaart of voelt. Iets wat raakt aan je interne of externe grenzen.

Verwachtingspatroon

Een voorbeeld. Ik heb mij vaak de ergernis van een partner op mijn hals gehaald als ik haar aansprak op het feit dat ze iets te laat was op onze afspraak. Ik heb namelijk een sterke neiging om altijd precies op tijd op een afspraak te zijn. En dat verwacht ik ook van de ander. Nee, ik kan nu zeggen: verwachtte. Omdat dit patroon zich bleef herhalen en ik er genoeg van had, heb ik contact gemaakt met mijzelf om erachter te komen waarom ik dit deed.

Fashionably Late

In afwachting van haar komst, ging ik met mijn aandacht naar binnen en maakte ik contact met mijn gevoelens. Ik merkte dat mijn ademhaling hoog zat en dat ik me in nerveuze en boze staat van alles af vroeg: Komt ze nu nog of niet? Wat als ze niet meer komt? Dan zit ik hier, voor niks? Heb ik mij voor niks zo gehaast! Zie je wel, ik doe er niet toe! En toen dacht ik: o ja, dat herken ik wel, die spanning in mijn lijf, bang zijn en dan boos worden. Mijn angst maskeren met woede. Want als je bang bent, dan ben je kwetsbaar. En als je kwetsbaar bent dan lopen mensen over je heen. En als mensen over je heen lopen, houden ze geen rekening meer met je. En dat laatste, dat ken ik van vroeger.

Zie verbanden en laat los

Nu had ik hier kunnen ophouden met voelen, ervaren, kijken, analyseren. En kunnen stellen: ik herhaal iets van vroeger en dat moet ik niet doen. Deze gevoelens hebben niets te maken met het hier en nu, dus kappen met dit gedrag. Maar zo doe ik dat niet. Ik wil graag begrijpen waar mijn patronen vandaan komen. Op welke ervaringen, interpretaties, besluiten en overtuigingen ze zijn gestoeld. Daar nog even naar kijken en ze vastpakken zodat ik ze vervolgens kan loslaten. Achterwaarts begrijpen, voorwaarts leven. Zo doe ik dat. En zo kwam ik uit bij een belangrijk gegeven in mijn gezin van herkomst dat mijn hele jeugd heeft gespeeld: de strakke planning van het huishouden van mijn moeder als gevolg van de strakke werkplanning van mijn vader.

Afspraak is afspraak

Mijn vader ging steevast om 6.45 uur naar zijn werk en kwam dan steevast 18.15 uur thuis voor het eten. Daarvoor nam hij precies 15 minuten. Om vervolgens na een rustpauze van 15 minuten wéér naar zijn werk te vertrekken en thuis te komen als ik al in bed lag. Als ik dus als kleine jongen mijn vader wilde zien (of anders gezegd: als ik wilde dat er rekening met mij werd gehouden in de vorm van aandacht van mijn vader) moest ik ervoor zorgen dat ik precies om 18.15 uur thuis was voor het diner. Hier raakt op tijd komen bij mij dus aan. Het staat synoniem voor: wordt er wel of geen rekening met mij gehouden. Krijg ik wel of geen aandacht. En de angst voor dat ik die dus niet krijg als ik niet op tijd ben. Kortom een oud, teer en pijnlijk kindstukje, waar ik dan altijd even langs moet. Een stukje uit mijn persoonlijk leven dat het werkelijke contact met mijn partner een tijdje flink in de weg stond. De vraag is dan: wat kan ik doen om van deze gevoeligheid af te komen? Want vanzelf gaat het in elk geval niet. Voor mij was een deel van het probleem weliswaar opgelost in het besef dat het raakt aan een angst die ik van kinds af aan ken. Om eraan voorbij te komen moest ik loslaten dat het niet op tijd komen van mijn partner niets te maken heeft met dat er geen rekening met mij wordt gehouden.

Durf vertrouwen

Maar hoe laat je dan los? Dit onderwerp verdient natuurlijk een aparte column. Maar ik kan in elk geval alvast verklappen dat voor loslaten vertrouwen nodig is. In dit geval het vertrouwen in betreffende partner. Dat zij er niet bewust op uit is om mij te kwetsen. In dit vertrouwen heb ik dit stuk uit mijn persoonlijk levensverhaal gedeeld met haar. Het mooie is dat door zoiets kwetsbaars te delen, de ander jou weer een beetje beter leert kennen. En zelf niet het gevoel krijgt dat hij of zij iets verkeerd doet. Daarbij nodig je de ander ook uit om zich kwetsbaar op te stellen. Zo heb je contact met elkaar op de laag van het gevoel. Werkelijk contact dus.